Umuyoruz ki Ülkemiz ve dünya Korona virüs salgınında düşüş dönemine girdi.  Ben buna Korona sonrasına geçiş dönemi diyorum. Çok cephede uğraşmamız gerekecek bir ara dönem. Toplumsal bir seferberlik bizi bekliyor.

Etkin kamu ve yerel yönetim politikalarının yanı sıra, STK ve fon sağlayan kuruluşların da bu seferberlikte önemli rolleri olmalı. Kamu, yerel yönetim ve STK koordinasyonunun etkinliği başarılı bir süreç yönetiminin anahtarıdır. Hayat bütün karar vericiler gibi sivil toplum eko-sistemini de davranış değişikliklerine zorluyor:

1. Hızlı davranabilmek (sense of urgency): Uzun planlamalar ve bol bol tartışmalardan çok, minimum bürokrasi ile karar alıp aksiyona hızlı geçebilmeliyiz. Daha az toplantı daha çok iş.
2. Esnek olabilmek: Birçok fon ve STK’nın, tıpkı kamu gibi uzun vadeli planlara bağlı olarak çalıştığını biliyoruz. Şimdi ise belki dünyanın gördüğü en sorunlu dönemdeyiz. Planları değiştirebilecek, yeni sorunları adresleyebilecek kadar esnek olabilmeliyiz.
3. Uyarlamak: Çalışma biçimimizi, yöntemlerimizi yeni döneme uyarlayabilmeliyiz. Sosyal destek programları yeni koşullarda sürdürülebilir olmalı.

Korona sonrasına geçiş ara dönemi için iki ana alanın ustalıkla detaylandırılması gerekecektir. Başta istihdam, ekonomik aktivitelerin ana kaynağı olan KOBİ’lerin ve kooperatiflerin desteklenmesi ile dijital vatandaşlığın yaygınlaştırılıp derinleştirilmesi.

KOBİ’ler için bir çırpıda şunları sayabiliriz:

İşe dönüş hibeleri, satış geliştirme eğitimleri, dijital satışa yönelik altyapı kurulması için eğitim ve uygulama destekleri, sosyal medyada reklam uygulama destekleri, tedarik zinciri içindeki iş kontratlarının teşvik edilmesi, talep yaratmaya yönelik tüketici toplulukları oluşturma ve farkındalık yaratma çalışmaları, satış hijyeni geliştirmeye yönelik destekler.

Bütün bu desteklerin hedefi işleri aktivize etmektir. Daha az eğitim daha çok aksiyon aşamasındayız.

Dijital vatandaşlığın yaygınlaşması ve derinleşmesi için internet erişim destekleri, cihaz destekleri, okuryazarlık düzeyini aşan dijital kullanım becerilerinin gelişmesi gibi birçok katkıya ihtiyaç vardır. Yerel yönetim, vatandaş ve işletmeler arasındaki ilişkilerin “interaktif” olarak dijital ortama taşınması ve yapay zeka algoritmaları ile desteklenmesi, bunlara yönelik veri tabanları inşasını da bu sürecin bir parçası olarak görmeliyiz.

Korona sonrasına geçiş dönemindeki çalışmalarımız, tahribat düzeyini beklenenden çok daha aza indirebilir.

İNGEV Sosyal Araştırmalar Grubu Mayıs ayında İnsani Gelişme Monitorünü  (İGM) başlatıyor. İnsani gelişme kavramını oluşturan eksenleri düzenli olarak izleyerek ülkemizin durumunu ve gelişme ihtiyaçlarımızı belirlemek istiyoruz.

Yılda dört dönem olarak yürüteceğimiz çalışmanın  bu ilk  döneminde  dört özel raporla dört önemli konuyu analiz edeceğiz.

Bunların ilki “insani güvenlik“, günlük hayatımızı ne ölçüde güvenle sürdürdüğümüzü konu alıyor. İnançlarımız, yaşama tarzlarımız, etnik kökenlerimiz, cinsiyetimiz, fikirlerimiz günlük hayatımızda bir dert olabiliyor mu?   Kendimizi ne ölçüde güvende hissediyoruz?

İkinci raporumuz mülteciler konusunda toplumsal algıyı inceleyen “mülteci algısı” raporu. Türkiye’nin bu çok hayati meselesini başarılı sosyal entegrasyon stratejileri ve uygulamaları ile yönetebiliriz.  Ancak, ciddi risklerimiz var. Bu risklerin sokakta, insanlar arasında  tehlikeli gerginlikler yaratabileceğini de bilmeliyiz.

BM tarafından tanımlanmış temel bir insanlık meselesini iç politika pozisyonları ile karıştırıp Suriyelileri düşmanlaştıran “Nazi” iletişimi yapmak, ekonomik krizin yarattığı  işsizlik ortamında Suriyelileri ucuz kayıtdışı işgücü olarak kullanıp istihdam olanaklarını daraltmak, bir zamanlar batılıların Türkleri küçük görmesine  benzeyen şekilde Suriyelilere burun kıvırmak gerginlik yaratabilecek başlıca riskler.

Üçüncü dönem raporumuz “Sivil toplum örgütleri imajı”. Özellikle dernek ve vakıfarı konu alıyor. Genelde  güçlü bir sivil toplum geleneğimiz yoktu. 15  Temmuz’da demokrasiye yapılan saldırının STK  bağlantıları da muhtemelen toplumdaki STK algısına olumsuz etki yaptı. Bazı vakıf ve derneklerin siyasetle içiçe geçerek yüksek düzeyde kamu kaynağını tek taraflı  kullandıkları konusundaki haberleri de dikkate almalıyız.

Sağlıklı bir toplumsal işleyiş  için partizan olmayan, bağımsız, teknik kalitesi güçlü, sorunlara değil çözümlerine odaklanmış, yönetimlerle bu çerçevede sağlıklı işbirlikleri kurabilen sivil toplum kuruluşları belirleyicidir.  STK İmajı ile durumu tesbit ederken gelişme fırsatlarını da anlamak mümkün olacak.

Dördüncü raporumuz  içten içe büyüyen yeni bir şiddet türünün boyutlarını anlamayı amaçlıyor; “siber şiddet”.  Son sıralarda karşımıza çok çıkmaya başladı. Belki farkında bile olmadan siber zorbalık yapan insan sayısı az değil. Aynı şekilde karşılaştığının siber zorbalık olduğunu bilmeyip durumu normalleştirenler de.  Henüz yasal ve uygulama yansımaları da belirginleşmemiş durumda. Siber şiddetle ilgili farkındalığımızı artırmalıyız.

İNGEV’de, işte böyle, kapasitemizi büyütmeye çalışıyoruz. Sıcak bir yaz bizi bekliyor. Öncelikli alanımız olan geçim kaynaklarını geliştirmeye destek  başta olmak üzere.

Son 5 ayda 50 şirketin kuruluşuna destek vererek, yasal kuruluşlarını tamamladık, 6 şehirde  girişimcilik eğitimleri gerçekleştirdik. Şirket kuruluş desteklerine devam ederken, kurulmuş olanların büyümesi ve istihdam yapar hale gelmesini sağlamak istiyoruz.

Danışmanlarımız  iş geliştirme, pazarlama, hukuk, finans ve bilgi teknolojileri alanlarında 225  danışmanlık hizmeti verdi.  Çağrı merkezimize gelen 850’nin üzerinde soruyu cevapladık.

Bu son aylarda ülkemizin başlıca gündemi yerel seçimlerdi. Yerel seçimlerin İNGEV ve insani gelişme açısından umut verici bir sonucu oldu.

İnsani Gelişme Endeksi – İlçeler (İGE-İ) 2018 raporunda “çok yüksek insani gelişme bölgesinde” yer alıp da partileri tarafından yeniden aday gösterilen bütün adaylar seçim kazandı.  Buradan siyasi partilere çıkan not; eğer insani gelişme konusunda yüksek performans göstermiş bir belediye başkanınız varsa O’nu aday gösterin.

Seçmen aslında eninde sonunda insani gelişmeye oy veriyor.

Sevgilerimizle

İnsani gelişmenin sözcülüğünü yaparken, araştırma bazlı sosyal politika önerileri geliştirmek ve sosyal pazarlamayı da kapsayacak şekilde uygulama projeleri ile fayda sağlamak üzere İngev’i kurmuştuk. Bu üç ana başlığı da içeren yoğun bir proje dönemi içindeyiz.

Nisan ayında İGE-İ 2017 raporunu yayınladık. İnsani Gelişme ana başlığı altında sağlık hizmetlerinden, sosyal kapsamaya kadar ilçelerimizin durumunu değerlendirdik. İGE-İ yerel yöneticiler için kılavuz bir yönetsel kaynak olma yolunda ilerliyor. Geçtiğimiz yıl içinde birçok ilçe belediyesi ile çalıştaylar düzenledik.  İnsani gelişmenin yerel uygulama fırsatları konusunda sağlam bilgiler edindik.

İPM için hazırladığımız Toplumsal Uyum Endeksi, bu konudaki çalışmalara yeni bir vizyon getiriyor; toplumsal uyumu ölçülebilir bir endeks yapısına oturtuyor. Böylece, nereden gelip nereye gittiğimizi anlayacağız. Biz de İngev’de toplumsal uyuma nasıl destek olabileceğimizi  gördük; özellikle toplumdaki “ortak fayda” kavrayışı üzerinde çalışmamız gerekiyor.

Türkiye Çocuk Hakları durum analizini tamamlama aşamasına geldik. Özellikle dezavantajlı çocuk grupları ve elbette ailelere yönelik yapılması gerekenler konusunda donandık. Çocuk işçiler, engelli çocuklar, kız çocukları, çocuk istismarı, çocuk sağlığı ve mülteci çocuklar gibi temel başlıklar altında nelerin  hedeflenmesi gerektiğini biliyoruz.

Mülteci girişimciliğinin teşvik edilmesine yönelik çok boyutlu çalışmamız İstanbul’dan sonra Hatay ve Mersin’de düzenlediğimiz “networking “ ve eğitim amaçlı konferanslarla devam etti. Suriyeli girişimcilerin durumu ile ilgili bir değerlendirmeyi bugünlerde tamamlıyoruz. Girişimci destek hattımız ise üçüncü ayını dolduruyor. Mülteci meselesi, Dünyanın da ülkemizin de en önemli meselelerinden birisi ve insani gelişmenin bütün başlıkları ile kesişiyor.

Bu başlıklardan birisi eğitim. Yine bugünlerde mülteci gençlerin yüksek öğrenime erişimine yardımcı olacak destek hattımız çalışmaya başlıyor.  Başta girişimcilik ve istihdam olmak üzere mülteci meselesinde uzman kuruluşlardan birisi olduk.

Bu projelerin birçoğu çok çok önemli kurumların desteği sayesinde gerçekleşebildi.  Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, İstanbul Politikalar Merkezi , HOPES programı (Avrupa Birliği, DAAD, British Council, Campus France, Nuffic) ve  Save the Children’a özellikle minnettarız.

İngev’in yükselen kapasitesini,  insani gelişmeyi önemseyen kuruluşlarla işbirliği yaparak sosyal faydaya dönüştürmek üzere çalışmaya devam edeceğiz.

Sevgilerimizle

Avrupa şampiyonasında milli takımın gösterdiği performans konusunda yorum yapmayan kaç kişi kalmıştır.  Futbola genelde  daha az meraklı olduğu bilinen kadınlar dahil, pek az olmalı.  Herkesin söyleyeceği  bir sözü vardı. Renk,dil,din,mezhep,etnisite,cinsiyet, parti, yetkiayrımı olmaksızın her birimiz bir şey söyledik.

Ama, kimse “ne işimiz var bizim Avrupa şampiyonası’nda arkadaş” demedi.

Türkiye Cumhuriyeti yüzölçümünün yalnızca yüzde 3.1’i  Avrupa’da bulunur. Çok büyük kısım Asya’dadır. Toprağımız bu kadar Asya iken neden hiç kimse” bizim Avrupa şampiyonası’nda ne işimiz var”diye çıkış yapmıyor?

Siyaset daha popüler,daha çoğunluğu seven bir ortam. Zaman zaman Avrupa Birliği’nden çıkalım, Parlementosu’ndan çıkalım diye görüş bildirenler oluyor. Ama, hiç kimse “gidip Asya Kupası’nda Katar’la ,Çin’le, Irak’la, Suudi Arabistan’la  mücadele edelim” demiyor. Üstelik şansımız da artacakken.AFC Asya Kupası her dört yılda bir yapılıyor. 2015’de Avustralya şampiyon oldu, 2011’de Katar.

İstisnasız her birimiz Avrupa’da rekabet etmek, İspanya’yı yenmek, Fransa’yı elemek  ve birgün finalde Almanya’yı geçmek istiyoruz. İzlanda,Çek Cumhuriyeti,Slovakya kağıt üstünde zaten hafif kalıyor.

İşte bu Türkiye’nin derin birliğidir. Bütün diğer farklılıkların üstünde (veya derinlerde altında) bizi birleştirir. Kendimize belki pek de ayırdında olmadan çizdiğimiz yolu, yönü,iddiayı gösterir. Kendimize biçtiğimiz yer Avrupa’dır. Eleştirilir birçok yanını bulsak da genel referanslarımızı Avrupa ile tanımlanan temel insani gelişme değerleri oluşturur. Osmanlı ile başlayan, Cumhuriyet’le formatını bulan ve her birimizin ideolojiler üstü (veya altı) içine işleyen referans noktamız Asya değil Avrupa’dır.

Türkiye’nin “derin Avrupa birliği”, bugün yaşadığımız, bazen canımızı çok sıkan iç sorunlarımızı aşmak konusunda bizi hep güçlü bir umutla beslemektedir.