Uluslararası Kuruluşlar

International Fund for Agricultural Development (IFAD) / Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu
1974’te yapılan Dünya Gıda Konferansı’nın ardından 1977 yılında kurulan Birleşmiş Milletler’e bağlı uluslararası bir finans kurumudur. Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu’nun amacı gelişmekte olan ülkelerde kırsal alanda yoksulluğu azaltmaktır. Merkezi Roma’dadır.

IFAD Websitesi: http://www.ifad.org/


International Labour Organization (ILO) / Uluslararası Çalışma Örgütü
Ülkelerdeki çalışma yasalarında ve bu alana ilişkin uygulamalarda standartları geliştirmek ve ileriye götürmek gibi bir amaçla kurulan kuruluştur. Merkezi İsviçre’nin Cenevre kentinde bulunmaktadır.

ILO Websitesi: http://www.ilo.org


United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) / Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü
Birleşmiş Milletler’in özel bir kurumu olarak 1946 yılında kurulmuştur. Bu kurumun yasası 1945 yılı Kasım ayında Londra’da 44 ülkenin temsilcilerinin katıldıkları bir toplantıda kabul edilmiştir. Merkezi Paris’te bulunan ve Genel Konferans, Yürütme Konseyi, Sekreterlik olmak üzere üç organı olan UNESCO eğitim, bilim ve kültür alanlarındaki amaçlarını kendisine üye olan her devlette kurulan Milli Komisyonlar aracılığıyla gerçekleştirmeye çalışmaktadır.

UNESCO Websitesi: http://en.unesco.org/


United Nations Industrial Development Organization (UNIDO) / Birleşmiş Milletler Endüstriyel Gelişme Örgütü
Viyana, Avusturya merkezli Birleşmiş Milletler sistemi içinde özel bir ajanstır. Sanayinin geliştirilmesi ve modernizasyonu için belli projelere finansman bulunması, yeni yatırımlar, mevcut tesislerin işletilmesi, beşeri kaynakların geliştirilmesi, teknoloji transferi ve bilimsel kadroların yetiştirilmesi gibi konuları kapsayan teknik yardımlarla az gelişmiş ülkelerin kalkınma sorunlarını uluslararası düzeyde çözümlemek amacıyla kurulmuştur.

UNIDO Websitesi: http://www.unido.org


World Bank Group (WBG) / Dünya Bankası
5 uluslararası organizasyon tarafından oluşturulan ve amacı genellikle fakir ülkelere kredi vererek destek olmak olan bir çatı kurumdur. WBG, Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı’nda (01-22 Temmuz 1944) ortaya çıkan anlaşma olan Bretton Woods sistemi Uluslararası Sözleşmesi kabul edildikten sonra 27 Aralık 1945 tarihinde resmi bir varlık haline geldi. 25 Haziran 1946 tarihinde faaliyetlerine başlayan kurum 9 Mayıs 1947 tarihinde ilk krediyi onayladı. Savaş sonrası yeniden yapılanma için Fransa’ya US$ 250 milyon verildi.

Worldbank Websitesi: http://www.worldbank.org/


Dünya Bankası Grubu içindeki beş uluslararası organizasyon
 – International Bank for Reconstruction and Development (IBRD) / Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası

1944 yılında Bretton Woods Anlaşması’nda Uluslararası Para Fonu ile birlikte kurulmuştur. IBRD, Dünya Bankası’nın ana borç veren kuruluşdur. Kişi başına geliri nispeten yüksek olan kalkınmakta olan ülkelere borç vermektedir. IBRD tarafından verilen krediler; otoyollar, okul, hastane gibi altyapı yatırımlarına ve hükümetlerin ülke ekonomilerinin işleyişini geliştirmek üzere hazırladıkları programlara yöneliktir.

– International Development Association (IDA) / Uluslararası Kalkınma Birliği

Dünyanın en yoksul gelişmekte olan ülkelerine kalkınmaları için kredi ve hibe imkanları sunan uluslararası finans kuruluşudur. Kuruluşun merkezi Washington, D.C.’de olup Dünya Bankası Grubu’nun bir alt kuruluşudur. IDA, yoksulluk çizgisinin altında kalan ülkelere sıfır faizli ve 35-40 yıl vadeli kredi sağlamaktadır. Ve bu ülkeler aldıkları kredileri kendi para birimleri cinsinden ödeyebilmektedirler. Bunun dışında eğitim, sağlık bakımı, temiz su ve sağlık koruma gibi temel hizmetlerden daha iyi biçimde yararlanılması için destek olmakta ve ekonomik kalkınma ile istihdama yönelik reformlarla yatırımlara destek vermektedir.

– International Finance Corporation (IFC) / Uluslararası Finans Kurumu

1956 yılında Dünya Bankası Grubu’nun özel sektör kolu olarak kurulmuştur. Kurumun amacı, gelişmekte olan ülkelerde özel sektörün gelişimini teşvik etmek için yatırım, danışmanlık ve varlık yönetimi hizmetleri sunmak; yoksulluğun azaltılması için, özel sektörün yeni iş alanları yaratmalarını sağlayarak, istihdam düzeyini ve yaşam standartlarını arttırıcı projeler üretmektir.

– Multilateral Investment Guarantee Agency (MIGA) / Çoktaraflı Yatırımlar Garanti Ajansı

1985 yılında kurulmuştur. Gelişmekte olan ülkelerde yapılacak yabancı yatırımlara, ticari olmayan (döviz transfer zorluğu, kamulaştırma, millileştirme, vb.) riskleri karşılamaya dönük güvenceler sağlamak ile görevli parça olarak tasarlanmıştır. Türkiye MİGA’ya 1988 yılında katılmıştır. Bu kurum içinde sermaye payı ve oy gücü %0,4 düzeyindedir.

– International Centre for Settlement of Investment Disputes (ICSID) / Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi

 1965 yılında kurulmuştur. Merkez, arabuluculuk ve hakemlik davalarına bakan bir organdır. Tahkim ve Uzlaşma Panellerine ilişkin kurallar geliştirmekte, uzlaştırma komisyonu olarak iş görmektedir. Türkiye bu kuruma 1987 yılında katılmıştır.

1945 yılında ABD’nin San Francisco kentinde toplanan Birleşmiş Milletler Konferansı, bu dönemde bütün halkların sağlığının, dünyada barış ve güvenliğin sağlanması açısından temel önem arz ettiğini kabul ederek Çin ve Brezilya’lı delegelerin bir “Uluslararası Sağlık Örgütü” kurulması amacıyla toplantı düzenlenmesi oybirliğiyle kabul edilmiştir. Birleşmiş Milletler (BM) Ekonomik ve Sosyal Konseyi, söz konusu toplantının hazırlanması için Belçika’lı Prof.Dr. Rene Sard başkanlığında 15 kişilik bir teknik komite oluşturmuştur. Teknik komite kısa bir süre içinde toplantının gündemini saptamış, kurulacak uluslararası sağlık örgütü için Anayasa taslağını hazırlamış ve alınması gereken kararları belirlemiştir.

19-22 Temmuz 1946 tarihlerinde New York’da düzenlenen Uluslararası Sağlık Konferansı’nda BM’e üye 51 ülkenin temsilcisi ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), OIHP (Merkezi Paris’te bulunan Uluslararası Halk Sağlığı Bürosu), PAHO, Kızılhaç, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu ve Rockefeller Vakfı temsilcileri Dünya Sağlık Örgütü anayasasını oluşturmuşlardır. DSÖ Anayasası 22 Temmuz 1946 tarihinde 61 ülkenin temsilcisi tarafından imzalanmıştır. DSÖ Anayasası en az 26 üye ülke tarafından resmen kabulu ile yürürlüğe girecektir. Bu süre içerisinde DSÖ işlevlerini yerine getirecek bir Ara Komisyon seçilmiştir. Bu Ara Komisyon iki yıl süreyle DSÖ’nün görevlerini yürütmüştür.Yugoslav Prof. Dr. Andrija Stampar başkanlığındaki Ara Komisyon tüm çalışmalarını tamamlamış ve 26 üye ülkenin onayı 7 Nisan 1948’de gerçekleşmiştir. DSÖ Anayasası’nın yürürlüğe girdiği 7 Nisan her yıl “Dünya Sağlık Günü” olarak kutlanmaya başlanmıştır.

WHO Websitesi: http://www.who.int


United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) / BM Mülteciler Yüksek Komiserliği
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Bürosu, 14 Aralık 1950’de Birleşmiş Milletler Genel Meclisi tarafından kurulmuştur. BMMYK, mültecileri korumak amacıyla yapılan uluslararası hareketleri düzenlemek, onlara liderlik etmek ve dünya çapındaki mülteci sorunlarını çözmekle yetkilendirilmiştir. Asıl amacı, mültecilerin haklarını ve refahını savunmaktır. Herkesin sığınma talebi ve diğer bir devlette gönüllü geri dönüş, yerel bütünleşme ve üçüncü ülkeye yerleştirilme seçenekleri ile güvenli bir şekilde barınma haklarını garantilemek için mücadele eder. BMMYK, yaklaşık elli yıllık bir sürede, 50 milyon kadar insanın hayatlarına yeniden başlamasına yardım etmiştir.

BMMYK, insan haklarının korunmasında ve tartışmaların barışçıl bir şekilde çözülmesinde etken olan koşulların yaratılması için devletler ve diğer kurumları destekleyerek zorla yerinden edilme vakalarını azaltmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda BMMYK, kendi ülkelerine dönmekte olan mültecilerin yeniden kaynaşmalarını güçlendirmek arayışında olup mülteci yaratan olayların tekrarlanmasını önlemektedir. BMMYK, ırk, din, politik düşünce ve cinsiyet ayrımı yapmaksızın ve tarafsız bir şekilde mültecilere ve diğer insanlara ihtiyaçları doğrultusunda koruma ve yardım sağlamaktadır. BMMYK, bütün faaliyetleri arasında en çok çocukların ihtiyaçlarını karşılama ve kadın haklarını yükseltme çabası içindedir.

UNHCR Websitesi: www.unhcr.org


World Trade Organization (WTO) / Dünya Ticaret Örgütü
Dünya Ticaret Örgütü (WTO), çok taraflı ticaret sisteminin yasal ve kurumsal organıdır. WTO, hükumetlerin iç ticaret yasalarını ve düzenlemelerini nasıl yapacakları hususunda yasal bir çerçeve ortaya koymaktadır ve toplu görüşmeler ve müzakereler yoluyla ülkeler arasında ticari ilişkilerin geliştirildiği bir platformdur.

WTO, 1 Ocak 1995’te kurulmuştur. Uruguay Round’a taraf olan ülkeler 15 Aralık 1993’te görüşmeleri tamamlamış ve Fas’ın Marakeş kentinde Nisan 1994’te “Nihai Karar” bakanlar tarafından imzalanmıştır. 15 Nisan 1994’te ilan edilen Marakeş Deklerasyonu, Uruguay Round’u görüşmelerini onaylamış ve Tarifeler ve Ticaret Genel Anlaşması (GATT) altında gerçekleştirilen yedi görüşmenin “dünya ekonomisini güçlendirdiği ve daha fazla ticaret, yatırım, istihdam ve gelir artışı sağladığı”nı ilan etmiştir. WTO, Uruguay Round’u görüşmelerinin şekillendiği ve bir anlaşmadır ve GATT’ın devamıdır.

WTO Websitesi: https://www.wto.org/


United Nations Research Institute for Social Development (UNRISD) / Birleşmiş Milletler Sosyal Kalkınma ve Araştırma Enstitüsü
Özerk bir araştırma enstitüsü olan UNRISD,  Birleşmiş Milletler bünyesinde çağdaş kalkınma konularının sosyal boyutlarına dair multidisipliner araştırma ve politika analizleri hazırlar. Sosyal kalkınma üzerine politika odaklı araştırmalar yürütmek üzere 1963 senesinde kurulan UNRISD, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği’ne, bölgesel komisyonlara ve bu konuda uzmanlaşmış ajans ve ulusal enstitülere raporlar sunar.

UNRISD Websitesi: http://www.unrisd.org/


Food and Agriculture Organization (FAO) / Gıda ve Tarım Örgütü
Gıda ve Tarım Örgütü, açlığı yok etmek ve beslenme şartlarını iyileştirmek amacıyla 1943’te kurulan ve 1946’da Birleşmiş Milletler’in uzmanlık kuruluşu haline gelen bir örgüt. Hükümet ve teknik kuruluşların tarımı, ormancılığı ve balıkçılığı geliştirme projelerine aracı ve yardımcı olur. Bu tip konularda ülkeler düzeyinde teknik yardımlar sağlar. Eğitsel projeler geliştirerek, araştırmalar yapar ve seminerler verir. Dünyadaki tarımsal ürünlerin üretimi, tüketimi, ticareti ve depolanması, tabii kaynakların geliştirilmesi, ağaçlandırma gibi konularda danışmanlık yapar. İstatistikler tutarak bültenler yayınlar.

GTÖ’nün merkezi Roma’dadır. Buna bağlı olarak dünyada yayılmış çok sayıda büroları mevcuttur. 1960’lardan sonra çalışmalarını, daha çok tarım ürünlerinin geliştirilmesi ve protein eksikliğinin giderilmesi konularında yoğunlaştırmıştır. BM ülkelerinin çoğu GTÖ’nün üyesidir.

FAO Websitesi: http://www.fao.org


World Food Program (WFP) / Dünya Gıda Programı
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ve BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) ortak bir projesi olarak 1961’de kurulan ve 1963’te çalışmaya başlayan Birleşmiş Milletler örgütü.

Gıda yardımı ve acil yardım yoluyla üye ülkelerin ekonomik kalkınmasını desteklemeye çalışır. Başlıca organları Gıda Yardım Politikaları ve Programları Komitesi (CFA) ile ortak bir kuruluş olan BM/FAO Yönetim Birimi’dir. WFP özellikle gıda kaynaklarının yetersizliğinden doğal acil sorunları gidermeyi amaçlar. Mal, para ve hizmet biçiminde sunduğu yardımlar, ilgili ülkelerde dengeli beslenmeyi sağlamaya, toprakları tarıma elverişli hale getirmeyi ve sulama çalışmalarını geliştirmeye yöneliktir.

WFP Websitesi: http://www.wfp.org/


United Nations Children’s Fund (UNICEF) / Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu
UNICEF, 1946 yılında Birleşmiş Milletler “Uluslararası Çocuklara Acil Yardım Fonu” adıyla kurulmuş ve daha sonra 1954 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından çocuk haklarının korunması adına tanıtım ve savunnma çalışmaları yapmak, çocukların temel gereksinimlerinin karşılanmasına yardımcı olmak ve çocukların ihtiyaçlarını eksiksiz biçimde gerçekleştirmek için fırsatlar yaratmak üzere görevlendirilmiştir. “Uluslararası” ve “acil” kelimeleri silinmesine rağmen kısaltması değişmemiştir.

UNICEF Websitesi: www.unicef.org


United Nations Population Fund (UNFPA) / Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu
Birleşmiş Milletler bünyesinde, 1967 yılında kurulmuş, sosyal anlamda çeşitli çalışmalar yapan bir kurumdur. Öncelikli amacı Dünya üzerindeki fakirlikle savaşmaktır. Gelir kaynağı devletlerin yaptığı para yardımlarıdır.


International Organization for Migration (IOM) / Uluslararası Göç Örgütü
Uluslararası Göç Örgütü, acil durumlarda yardım, mültecilerin yeni bir ülkeye yerleştirilmesi, gönüllü geri dönüşlere yardım, göçmen sağlığı, para gönderme ve yasal göç seçeneklerinin desteklenmesi gibi alanlarda faaliyet gösteren uluslararası bir örgüttür. Merkezi İsviçre’nin Cenevre şehrinde bulunan, hükümetler arası bir kuruluş olan IOM, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerden toplam 132 üye devletten oluşmaktadır. 1951 yılında Intergovernmental Committee for European Migration (ICEM) adıyla II. Dünya Savaşı’ndan etkilenerek göç eden insanlara yardım etmek amacıyla kurulan örgüt daha sonra isim değiştirerek bugünkü halini aldı.

IOM Websitesi: http://www.iom.int/


International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies (IFRC) / Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu1919’da Cenevre, İsviçre’de kurulmuş bir insani yardım kuruluşudur. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi içinde bulunan 188 Kızılhaç ve Kızılay Derneği’nin koordinasyonunu sağlamakla görevli birliktir. Hükümetler dışı bağımsız bir kuruluş olan federasyon, 1963 yılında ICRC ile birlikte Nobel Barış Ödülü almıştır. 100 milyon gönüllü üye tarafından desteklenir. Çalışmaları yedi temel ilke tarafından yönlendirilir. Daha çok barış zamanında faaliyet gösterir.

IFRC Websitesi: http://www.ifrc.org

Comments are closed.